Đã nhiều thông thoáng

Hơn 5 năm từ khi sản xuất, bộ phim Người tình (đạo diễn Lưu Huỳnh) mới được cấp phép phổ biến từ ngày 18-2. Bộ phim với nhiều cảnh nóng táo bạo, trực diện đã ra rạp dù vẫn phải chỉnh sửa ít nhiều. Trước đó không lâu, 2 bộ phim Bẫy ngọt ngào và Chuyện ma gần nhà (đều gắn mác C18) cũng ra rạp mà không bị cắt bất cứ cảnh nào. 3 ví dụ nói trên có lẽ là câu trả lời rõ ràng cho những thắc mắc về vấn đề kiểm duyệt phim hiện nay. Cũng đến lúc cần gọi tên một cách chính xác là thẩm định, phân loại phim như tên gọi chính thức của hội đồng (Hội đồng Trung ương về thẩm định và phân loại phim) chứ không phải kiểm duyệt. 

Chuyện cởi mở trong thẩm định và phân loại phim không phải bây giờ mới được nhắc đến. Thậm chí nhiều nhà làm phim kêu gọi áp dụng hậu kiểm với phim điện ảnh, tương tự như với phim chiếu mạng. Tuy nhiên, việc có không ít bộ phim những tưởng sẽ bị cấm chiếu hoặc nếu chiếu sẽ không giữ được trọn vẹn bản dựng ban đầu của nhà sản xuất, cuối cùng lại ra rạp thuận lợi là minh chứng rõ rệt cho những chuyển biến tích cực. 

Để tạo sự đồng thuận cao nhất trong vấn đề thẩm định và phân loại phim cũng như mong muốn cởi mở hơn nữa, nhiều nhà làm phim đề xuất thêm các mức trong thang phân loại: C9 (cấm khán giả dưới 9 tuổi), PG (trẻ được xem phim nếu có phụ huynh đi kèm), C21 (cấm khán giả dưới 21 tuổi)… Tuy nhiên, vấn đề này cần xuất phát từ cả hai phía: cơ quan quản lý và nhà làm phim. Cơ quan quản lý ở đây là Hội đồng Trung ương về thẩm định và phân loại phim, có trách nhiệm tư vấn cho cơ quan có thẩm quyền trước khi cấp giấy phép phân loại phim. Tuy nhiên, thời gian qua tiếng nói đối thoại với các nhà làm phim chưa thật sự gần gũi và thẳng thắn như mong đợi. 

Nhưng, để sự thay đổi diễn ra nhanh hơn sẽ là chưa đủ nếu các nhà làm phim không thực sự chủ động. Một số nhà làm phim thừa nhận, trước khi đưa tác phẩm hoàn thiện gửi lên hội đồng và hồi hộp chờ đợi liệu nó có bị cắt xén, yêu cầu chỉnh sửa hay không, bản thân họ đã tự kiểm duyệt từ khâu kịch bản. Đây là bước quan trọng để có điều chỉnh hợp lý, vừa không làm mất đi yếu tố sáng tạo của bộ phim vừa không ảnh hưởng đến trải nghiệm của khán giả. Chính ý thức này là tiền đề để nhiều bộ phim thời gian gần đây ra rạp giữ được sự trọn vẹn như mong đợi. 

Cú bắt tay của cả hai sẽ luôn là động lực góp phần thúc đẩy điện ảnh Việt phát triển. Điều quan trọng hơn, khán giả sẽ được thưởng thức tác phẩm một cách trọn vẹn nhất.